Theo số liệu khảo sát, hiện nay tổng tài nguyên khoáng sản cát tự nhiên đạt khoảng 2,1 tỷ m3 chủ yếu là cát cho xây, trát và san nền.
Theo số liệu thống kê về nhu cầu sử dụng cát xây dựng trên phạm vi toàn quốc khoảng 130 triệu m3 /năm, nhu cầu cát san lấp giai đoạn 2016 - 2020 là (2,1 - 2,3) tỷ m3 , trong khi trữ lượng cát xây dựng và cát san lấp được dự báo khoảng 2,1 tỷ m3 .
Dự báo, nguồn cung cát tự nhiên từ các khu vực khai thác hợp pháp chỉ đáp ứng được khoảng (40 - 50) % nhu cầu. Như vậy, sau năm 2020, sẽ không đủ nguồn cung cát xây tự nhiên phục vụ nhu cầu của các địa phương.
Tuy nhiên, do tốc độ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong những năm qua có mức tăng trưởng cao, nhu cầu cát để phục vụ thi công hạ tầng cơ sở ở nhiều địa phương tăng đột biến, công tác quản lý và kiểm soát hoạt động khai thác cát, sỏi của các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ dẫn đến khai thác quá mức và đặc biệt tình trạng khai thác trái phép vẫn còn diễn ra. Việc khai thác thác cát, sỏi không được kiểm soát chặt chẽ, khai thác trái phép và tự mở bến bãi tập kết - kinh doanh cát đã gây ra nhiều hệ lụy, làm thay đổi dòng chảy, mất an toàn giao thông đường thủy tác động xấu đến công trình phòng chống bão lụt, gây sạt lở bờ sông, bãi sông, làm mất đất nông nghiệp, gây bức xúc cho dư luận xã hội,... Đặc biệt hoạt động khai thác, vận chuyển và kinh doanh cát, sỏi lòng sông thiếu kiểm soát đã tác động xấu đến an toàn giao thông, môi trường và an ninh trật tự tại địa phương nơi có hoạt động này diễn ra.
Theo thống kê, đến nay đã có 60 tỉnh, thành phố đã lập và phê duyệt trên 100 quy hoạch khoáng sản khác nhau, trong đó có khoáng sản là cát, sỏi lòng sông. Một số địa phương có các con sông lớn, cát sỏi, lòng sông có trữ lượng lớn sẽ được quy hoạch riêng, còn phần lớn, cát, sỏi lòng sông được quy hoạch chung với các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng khác như đá, sét, vật liệu san lấp,...
Ngoài ra, theo số liệu của Ủy ban nhân các tỉnh, thành phố đã báo cáo nói trên cho thấy, trên toàn quốc hiện có 21 tỉnh đã báo cáo về việc khoanh định, phê duyệt và công bố khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản, trong đó có: Thái Nguyên, Đắk Lắk, Điện Biên,...
Monre.gov.vn
