Chương trình Môi trường Liên hợp Quốc (UNEP) và Côte d'Ivoire (Quốc gia đăng cai tổ chức Ngày Môi trường thế giới) đã lựa chọn chủ đề hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm 2023 là SOLUTIONS TO PLASTIC POLLUTION (tạm dịch “Giải pháp cho ô nhiễm nhựa”) và Slogan của WED2023 là “Beat Plastic Pollution” (tạm dịch: Đánh bại ô nhiễm nhựa).

Năm nay đánh dấu kỷ niệm 50 năm tổ chức Ngày Môi trường Thế giới, sau khi được thành lập bởi Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào năm 1972. Trong 5 thập kỷ qua, ngày này đã phát triển thành một trong những nền tảng toàn cầu lớn nhất để tiếp cận môi trường. Hàng chục triệu người tham gia các hoạt động, sự kiện và hành động trực tiếp trên khắp thế giới.

Jean-Luc Assi, Bộ trưởng Bộ Môi trường và Phát triển bền vững của Bờ Biển Ngà cho biết: “Tai họa ô nhiễm nhựa là mối đe dọa rõ ràng ảnh hưởng đến mọi cộng đồng trên toàn thế giới, từ chính phủ, doanh nghiệp đến cộng đồng cần cùng nhau tìm ra và triển khai các giải pháp để giải quyết.”

Ô nhiễm biển do rác thải nhựa tại Việt Nam (ảnh Nguyễn Việt Hùng)

Bờ Biển Ngà đã cấm sử dụng túi nhựa từ năm 2014, ủng hộ việc chuyển sang sử dụng bao bì có thể tái sử dụng. Thành phố lớn nhất của đất nước, Abidjan, cũng đã trở thành một trung tâm cho các công ty khởi nghiệp đang tìm cách đánh bại ô nhiễm nhựa. 

Hơn 400 triệu tấn nhựa được sản xuất mỗi năm trên toàn thế giới, một nửa trong số đó được thiết kế để chỉ sử dụng một lần. Trong số đó, ít hơn 10 phần trăm được tái chế. Ước tính có khoảng 19-23 triệu tấn kết thúc ở các hồ, sông và biển hàng năm. Microplastic – các hạt nhựa nhỏ có đường kính lên tới 5 mm – có thể lẫn vào thức ăn, nước và không khí. Người ta ước tính rằng mỗi người trên hành tinh này tiêu thụ hơn 50.000 hạt nhựa mỗi năm – và còn nhiều hơn nữa nếu tính đến việc hít phải. Nhựa dùng một lần bị vứt bỏ hoặc đốt gây hại cho sức khỏe con người và đa dạng sinh học, đồng thời gây ô nhiễm mọi hệ sinh thái từ đỉnh núi đến đáy đại dương.

Với các giải pháp và khoa học hiện có để giải quyết vấn đề, các chính phủ, công ty và các bên liên quan khác phải mở rộng quy mô và đẩy nhanh các hành động để giải quyết cuộc khủng hoảng này. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của Ngày Môi trường Thế giới trong việc thay đổi hành hành động từ mọi nơi trên thế giới.

Ngày Môi trường Thế giới năm nay sẽ được hỗ trợ bởi Chính phủ Hà Lan, một trong những quốc gia có hành động đầy tham vọng đối với vòng đời của nhựa. Nước này là một bên ký kết Cam kết Toàn cầu về Nền kinh tế Nhựa Mới và là thành viên của Hiệp hội Đối tác Toàn cầu về Ô nhiễm Nhựa và Rác biển . Nó cũng là một thành viên của Liên minh tham vọng cao kêu gọi một công cụ ràng buộc pháp lý quốc tế mạnh mẽ và đầy tham vọng để chống lại ô nhiễm nhựa.

“Không thể bỏ qua ô nhiễm nhựa và những tác động bất lợi của nó đối với sức khỏe, nền kinh tế và môi trường. Hành động khẩn cấp là cần thiết. Đồng thời, chúng ta cần các giải pháp thực sự, hiệu quả và mạnh mẽ,” Vivianne Heijnen, Bộ trưởng Môi trường Hà Lan cho biết. “Là một phần của một số chính sách nhằm vào nhựa, Hà Lan và cộng đồng châu Âu nói chung cam kết giảm sản xuất và tiêu thụ nhựa sử dụng một lần, loại nhựa này có thể và phải được thay thế bằng các chất thay thế lâu bền và bền vững.”

Thông báo hôm nay tuân theo nghị quyết được thông qua vào năm 2022 tại Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc nhằm phát triển một công cụ ràng buộc pháp lý về ô nhiễm nhựa, bao gồm cả trong môi trường biển, với tham vọng hoàn tất các cuộc đàm phán vào cuối năm 2024. Cuộc họp đầu tiên của Đàm phán liên chính phủ Ủy ban (INC-1) được tổ chức tại Uruguay vào tháng 12 và cuộc họp thứ hai dự kiến ​​sẽ được tổ chức tại Paris vào năm 2023. Công cụ này dựa trên cách tiếp cận toàn diện giải quyết toàn bộ vòng đời của nhựa.

Inger Andersen, Giám đốc điều hành của UNEP cho biết: “Chúng ta phải nắm bắt mọi cơ hội và tham gia với mọi bên liên quan để giải quyết vấn đề nhựa một cách tổng thể. “Bờ Biển Ngà và Hà Lan nằm trong số các quốc gia đang đối mặt với thách thức này và nắm bắt những lợi ích của nền kinh tế nhựa tuần hoàn. Kỷ niệm 50 năm Ngày Môi trường Thế giới là thời điểm để tất cả các chính phủ, doanh nghiệp, nhóm cộng đồng và cá nhân tham gia vào nỗ lực này.”

Chiến dịch cho Ngày Môi trường Thế giới năm 2023 sẽ sử dụng hashtag và slogan #BeatPlasticPollution.

Thực hiện: Trung tâm Truyền thông TNMT