Chiều ngày 12/5, Phiên khai mạc toàn thể cấp cao của Hội nghị quốc tế về Kinh tế đại dương bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu: Giải pháp cho nền kinh tế biển xanh có khả năng chống chịu”, do Bộ Ngoại giao Na Uy và Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam đồng tổ chức đã diễn ra.
Dự Phiên khai mạc toàn thể cấp cao có Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Na Uy Anniken Huitfeldt, Quốc vụ khanh, Bộ Ngoại giao Na Uy Bjørg Sandkjær, các Bộ trưởng, Trưởng đoàn, các Đại sứ, Đại diện các tổ chức quốc tế.
Hội nghị quốc tế về kinh tế đại dương bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu với chủ đề “Giải pháp cho một nền kinh tế biển bền vững và có khả năng chống chịu” nhằm: thảo luận các cơ hội chính trong việc thúc đẩy, sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên biển cũng như các thách thức chính của khủng hoảng COVID-19, biến đổi khí hậu và ô nhiễm, đặc biệt là ô nhiễm rác thải nhựa đại dương; xác định cơ hội thúc đẩy hành động bảo vệ các hệ sinh thái biển với mục tiêu phục hồi kinh tế biển và phát triển kinh tế, nâng cao khả năng chống chịu của các cộng đồng và quốc gia dễ bị tổn thương; trao đổi kinh nghiệm, các thực tiễn tốt và kết quả nghiên cứu nhằm đẩy mạnh việc chia sẻ kiến thức về kinh tế biển bền vững thành công, các chiến lược và hành động thích ứng với biến đổi khí hậu. Hội nghị là diễn đàn huy động hợp tác quốc tế thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế biển Việt Nam.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành trân trọng cảm ơn Chính phủ Na Uy, Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) đã phối hợp chặt chẽ với chúng tôi tổ chức sự kiện quan trọng này, cũng như đã hợp tác rất hiệu quả với Việt Nam trong những năm vừa qua.
Phó Thủ tướng Nam Lê Văn Thành nhấn mạnh “Nếu chúng ta không có các hành động kiên quyết và mạnh mẽ kịp thời để bảo vệ đại dương tốt hơn, nhiều vùng đảo và vùng ven biển cùng các hệ sinh thái tự nhiên trên hành tinh sẽ biến mất vào năm 2100 do mực nước biển dâng. Đây là thách thức vô cùng lớn đối với nhiều quốc gia, dân tộc. Vì vậy, phát triển kinh tế đại dương bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu là mệnh lệnh của tất cả chúng ta, thể hiện mối quan tâm chung của nhân loại và chỉ có thể đạt được trên cơ sở hợp tác, đoàn kết toàn cầu, tôn trọng chủ quyền và lợi ích của mỗi quốc gia, phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Hội nghị quốc tế về kinh tế biển đại dương và thích ứng với biến đổi khí hậu diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, khi thế giới đang hướng tới hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới 2022 với chủ đề “Hồi sinh: cùng hành động vì đại dương” và khẩn trương triển khai các cam kết về khí hậu tại COP26 vừa qua.
Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành đề nghị với toàn Hội nghị một số các nội dung:
Thứ nhất, tất cả các quốc gia cần cam kết mạnh mẽ và có những biện pháp quyết liệt, hiệu quả hơn nữa để thể hiện trách nhiệm của mình vì sự phát triển bền vững kinh tế đại dương. Đây không chỉ là trách nhiệm đối với sự sinh tồn của cộng đồng dân cư của mỗi quốc gia, mà còn là trách nhiệm đối với sự tồn vong của hệ sinh thái biển, của thiên nhiên, nơi nắm giữ chìa khóa dẫn tới sự thịnh vượng của nhân loại trên Trái Đất.
Thứ hai, ô nhiễm biển, rác thải nhựa đại dương là vấn đề cấp bách toàn cầu. Do vậy, cần thiết lập một hệ thống toàn cầu nhằm giám sát, chia sẻ dữ liệu, cung cấp cơ sở khoa học về rác thải nhựa đại dương từ phạm vi quốc gia, khu vực và toàn thế giới; khắc phục bằng được những thách thức trong nỗ lực giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa đại dương ở quy mô toàn cầu trong giai đoạn tới.
Thứ ba, quản lý bền vững tài nguyên và các hoạt động trên biển như nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản, vận tải biển, du lịch biển, ven biển, phát triển năng lượng dựa vào đại dương phải dựa trên cơ sở công nghệ kỹ thuật biển xanh, tiên tiến và hiện đại, nhất là sự hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau của cộng đồng quốc tế. Các quốc gia phát triển cần có trách nhiệm hỗ trợ tài chính, kinh nghiệm quản lý và chuyển giao công nghệ. Các quốc gia đang phát triển cần phấn đấu sớm nắm vững khoa học kỹ thuật biển xanh và tiếp cận quản lý để chúng ta cùng nhau tiến ra biển với một tâm thế bình đẳng, cùng nhau giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu của biển và đại dương.
Phó thủ tướng khẳng định: Là một trong những nước chịu tác động nặng nề nhất của nước biển dâng, Việt Nam hiểu rõ giá trị của phát triển kinh tế đại dương bền vững, có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu để vừa bảo đảm phúc lợi tốt hơn cho mọi người dân, vừa làm tròn nghĩa vụ bảo vệ biển và đại dương cùng cộng đồng quốc tế cho các thế hệ mai sau. Chúng tôi sẽ nỗ lực hợp tác cùng các quốc gia trong việc giải quyết và ứng phó với các thách thức toàn cầu vì một biển xanh, trong lành và một nền kinh tế bền vững. Tôi hy vọng rằng những kết quả quan trọng tại Hội nghị ngày hôm nay sẽ góp phần tăng cường kết nối, thúc đẩy mạnh mẽ sự hợp tác giữa các quốc gia, khu vực để cùng chung tay, góp sức bảo vệ đại dương, bảo vệ tương lai của toàn nhân loại. Kết quả của Hội nghị sẽ là tiền đề góp phần quan trọng cho Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc 2022 cũng như các Hội nghị đối thoại quốc tế và khu vực.
Phát biểu chào mừng phiên khai mạc toàn thể cấp cao thứ trưởng Bộ tài nguyên và Môi trường Việt Nam Lê Minh Ngân cho biết: “Bảo vệ sức khỏe của các đại dương chính là bảo đảm bền vững cho giải quyết các vấn đề tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng xã hội, an ninh lương thực, sinh kế và việc làm ở nhiều quốc gia, đặc biệt đối với các quốc gia dễ bị tổn thương như các quốc đảo nhỏ đang phát triển, các quốc gia có vùng ven biển thấp. Để bảo vệ đại dương, Trái đất cho các thế hệ hôm nay và mai sau, chúng ta cần thống nhất về nhận thức và hành động để xác định đúng các rủi ro, chuyển hóa những thách thức nghiêm trọng thành những cơ hội phát triển mới, kịp thời khắc phục được những khiếm khuyết trong các mô hình phát triển trước đây.
Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm của một thành viên tích cực trong Cộng đồng quốc tế. Việt Nam sẵn sàng hợp tác cùng các quốc gia và các đối tác chia sẻ tri thức khoa học, kinh nghiệm, nguồn lực và các sáng kiến quản lý tổng hợp vì một nền kinh tế biển xanh bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Cùng với nỗ lực của Việt Nam, chúng tôi đã nhận được sự hỗ trợ quý báu của nhiều đối tác phát triển và các tổ chức quốc tế, trong đó có Chính phủ Na Uy và UNDP, nhất là việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội và Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045.
Đây là Hội nghị quốc tế quan trọng, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, thể hiện là thành viên tích cực, đối tác tin cậy và có trách nhiệm, đóng góp nhiều hơn nữa vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc đảm bảo hòa bình, an ninh và phát triển bền vững, đặc biệt là trong phát triển bền vững kinh tế biển, bảo vệ môi trường đại dương và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Hội nghị sẽ tập trung phân tích mối quan hệ chặt chẽ giữa kinh tế đại dương và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong khuôn khổ Hội nghị cũng sẽ diễn ra các sự kiện bên lề, trong đó có Lễ Công bố Báo cáo Kinh tế biển xanh - Hướng đến phát triển bền vững kinh tế biển. Báo cáo được xây dựng nhằm giới thiệu khái niệm về kinh tế biển xanh, đánh giá thực trạng một số ngành kinh tế biển chính của Việt Nam, từ đó xác định tiềm năng và xây dựng kịch bản phát triển kinh tế biển bền vững trong tương lai. Các chuyên đề liên quan như phục hồi và xây dựng lại tốt hơn sau đại dịch COVID-19 vì một nền kinh tế biển bền vừng và có khả năng chống chịu với khí hậu; quy hoạch không gian biển, các đô thị và hạ tầng ven biển chống chịu với khí hậu; an ninh khí hậu, giới và khả năng chống chịu của các cộng đồng dễ bị tổn thương cũng sẽ được đề cập tại Hội nghị.
Ngay sau phiên khai mạc toàn thể cấp cao đã diễn ra 2 phiên: Phiên chuyên đề A – Kinh tế biển: Phục hồi và Xây dựng lại tốt hơn sau đại dịch Covid-19 vì một nền kinh tế biển bền vững và có khả năng chống chịu với khí hậu; Phiên toàn thể đặc biệt: Rủi ro an ninh liên quan đến khí hậu toàn cầu.
Thực hiện: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường.
Dự Phiên khai mạc toàn thể cấp cao có Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Na Uy Anniken Huitfeldt, Quốc vụ khanh, Bộ Ngoại giao Na Uy Bjørg Sandkjær, các Bộ trưởng, Trưởng đoàn, các Đại sứ, Đại diện các tổ chức quốc tế.
Hội nghị quốc tế về kinh tế đại dương bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu với chủ đề “Giải pháp cho một nền kinh tế biển bền vững và có khả năng chống chịu” nhằm: thảo luận các cơ hội chính trong việc thúc đẩy, sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên biển cũng như các thách thức chính của khủng hoảng COVID-19, biến đổi khí hậu và ô nhiễm, đặc biệt là ô nhiễm rác thải nhựa đại dương; xác định cơ hội thúc đẩy hành động bảo vệ các hệ sinh thái biển với mục tiêu phục hồi kinh tế biển và phát triển kinh tế, nâng cao khả năng chống chịu của các cộng đồng và quốc gia dễ bị tổn thương; trao đổi kinh nghiệm, các thực tiễn tốt và kết quả nghiên cứu nhằm đẩy mạnh việc chia sẻ kiến thức về kinh tế biển bền vững thành công, các chiến lược và hành động thích ứng với biến đổi khí hậu. Hội nghị là diễn đàn huy động hợp tác quốc tế thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế biển Việt Nam.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành trân trọng cảm ơn Chính phủ Na Uy, Chương trình phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) đã phối hợp chặt chẽ với chúng tôi tổ chức sự kiện quan trọng này, cũng như đã hợp tác rất hiệu quả với Việt Nam trong những năm vừa qua.
Phó Thủ tướng Nam Lê Văn Thành nhấn mạnh “Nếu chúng ta không có các hành động kiên quyết và mạnh mẽ kịp thời để bảo vệ đại dương tốt hơn, nhiều vùng đảo và vùng ven biển cùng các hệ sinh thái tự nhiên trên hành tinh sẽ biến mất vào năm 2100 do mực nước biển dâng. Đây là thách thức vô cùng lớn đối với nhiều quốc gia, dân tộc. Vì vậy, phát triển kinh tế đại dương bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu là mệnh lệnh của tất cả chúng ta, thể hiện mối quan tâm chung của nhân loại và chỉ có thể đạt được trên cơ sở hợp tác, đoàn kết toàn cầu, tôn trọng chủ quyền và lợi ích của mỗi quốc gia, phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Hội nghị quốc tế về kinh tế biển đại dương và thích ứng với biến đổi khí hậu diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, khi thế giới đang hướng tới hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới 2022 với chủ đề “Hồi sinh: cùng hành động vì đại dương” và khẩn trương triển khai các cam kết về khí hậu tại COP26 vừa qua.
Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành đề nghị với toàn Hội nghị một số các nội dung:
Thứ nhất, tất cả các quốc gia cần cam kết mạnh mẽ và có những biện pháp quyết liệt, hiệu quả hơn nữa để thể hiện trách nhiệm của mình vì sự phát triển bền vững kinh tế đại dương. Đây không chỉ là trách nhiệm đối với sự sinh tồn của cộng đồng dân cư của mỗi quốc gia, mà còn là trách nhiệm đối với sự tồn vong của hệ sinh thái biển, của thiên nhiên, nơi nắm giữ chìa khóa dẫn tới sự thịnh vượng của nhân loại trên Trái Đất.
Thứ hai, ô nhiễm biển, rác thải nhựa đại dương là vấn đề cấp bách toàn cầu. Do vậy, cần thiết lập một hệ thống toàn cầu nhằm giám sát, chia sẻ dữ liệu, cung cấp cơ sở khoa học về rác thải nhựa đại dương từ phạm vi quốc gia, khu vực và toàn thế giới; khắc phục bằng được những thách thức trong nỗ lực giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa đại dương ở quy mô toàn cầu trong giai đoạn tới.
Thứ ba, quản lý bền vững tài nguyên và các hoạt động trên biển như nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản, vận tải biển, du lịch biển, ven biển, phát triển năng lượng dựa vào đại dương phải dựa trên cơ sở công nghệ kỹ thuật biển xanh, tiên tiến và hiện đại, nhất là sự hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau của cộng đồng quốc tế. Các quốc gia phát triển cần có trách nhiệm hỗ trợ tài chính, kinh nghiệm quản lý và chuyển giao công nghệ. Các quốc gia đang phát triển cần phấn đấu sớm nắm vững khoa học kỹ thuật biển xanh và tiếp cận quản lý để chúng ta cùng nhau tiến ra biển với một tâm thế bình đẳng, cùng nhau giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu của biển và đại dương.
Phó thủ tướng khẳng định: Là một trong những nước chịu tác động nặng nề nhất của nước biển dâng, Việt Nam hiểu rõ giá trị của phát triển kinh tế đại dương bền vững, có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu để vừa bảo đảm phúc lợi tốt hơn cho mọi người dân, vừa làm tròn nghĩa vụ bảo vệ biển và đại dương cùng cộng đồng quốc tế cho các thế hệ mai sau. Chúng tôi sẽ nỗ lực hợp tác cùng các quốc gia trong việc giải quyết và ứng phó với các thách thức toàn cầu vì một biển xanh, trong lành và một nền kinh tế bền vững. Tôi hy vọng rằng những kết quả quan trọng tại Hội nghị ngày hôm nay sẽ góp phần tăng cường kết nối, thúc đẩy mạnh mẽ sự hợp tác giữa các quốc gia, khu vực để cùng chung tay, góp sức bảo vệ đại dương, bảo vệ tương lai của toàn nhân loại. Kết quả của Hội nghị sẽ là tiền đề góp phần quan trọng cho Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc 2022 cũng như các Hội nghị đối thoại quốc tế và khu vực.
Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm của một thành viên tích cực trong Cộng đồng quốc tế. Việt Nam sẵn sàng hợp tác cùng các quốc gia và các đối tác chia sẻ tri thức khoa học, kinh nghiệm, nguồn lực và các sáng kiến quản lý tổng hợp vì một nền kinh tế biển xanh bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Cùng với nỗ lực của Việt Nam, chúng tôi đã nhận được sự hỗ trợ quý báu của nhiều đối tác phát triển và các tổ chức quốc tế, trong đó có Chính phủ Na Uy và UNDP, nhất là việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội và Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045.
Đây là Hội nghị quốc tế quan trọng, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, thể hiện là thành viên tích cực, đối tác tin cậy và có trách nhiệm, đóng góp nhiều hơn nữa vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc đảm bảo hòa bình, an ninh và phát triển bền vững, đặc biệt là trong phát triển bền vững kinh tế biển, bảo vệ môi trường đại dương và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Hội nghị sẽ tập trung phân tích mối quan hệ chặt chẽ giữa kinh tế đại dương và thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong khuôn khổ Hội nghị cũng sẽ diễn ra các sự kiện bên lề, trong đó có Lễ Công bố Báo cáo Kinh tế biển xanh - Hướng đến phát triển bền vững kinh tế biển. Báo cáo được xây dựng nhằm giới thiệu khái niệm về kinh tế biển xanh, đánh giá thực trạng một số ngành kinh tế biển chính của Việt Nam, từ đó xác định tiềm năng và xây dựng kịch bản phát triển kinh tế biển bền vững trong tương lai. Các chuyên đề liên quan như phục hồi và xây dựng lại tốt hơn sau đại dịch COVID-19 vì một nền kinh tế biển bền vừng và có khả năng chống chịu với khí hậu; quy hoạch không gian biển, các đô thị và hạ tầng ven biển chống chịu với khí hậu; an ninh khí hậu, giới và khả năng chống chịu của các cộng đồng dễ bị tổn thương cũng sẽ được đề cập tại Hội nghị.
Ngay sau phiên khai mạc toàn thể cấp cao đã diễn ra 2 phiên: Phiên chuyên đề A – Kinh tế biển: Phục hồi và Xây dựng lại tốt hơn sau đại dịch Covid-19 vì một nền kinh tế biển bền vững và có khả năng chống chịu với khí hậu; Phiên toàn thể đặc biệt: Rủi ro an ninh liên quan đến khí hậu toàn cầu.
Thực hiện: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường.