Đó là chỉ đạo của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành tại Hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ 4 giai đoạn 2015-2020 theo hình thức trực tuyến từ Hà Nội tới 10 điểm cầu trên toàn quốc diễn ra sáng nay (28/5), tại Hà Nội.

Ngành KTTV thi đua hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao

Với phương châm “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, trong 5 năm qua, phong trào thi đua của Tổng cục KTTV đã thu được nhiều thành tích đáng khích lệ, đóng góp vào phong trào thi đua của toàn Ngành.

Các phong trào thi đua được tổ chức thực hiện sâu rộng, từ thi đua thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng: Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Bộ Chính trị đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI, XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, với các chuyên đề điển hình như: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về trung thực, trách nhiệm, gắn bó với nhân dân; đoàn kết xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh”;“Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về nêu cao tinh thần trách nhiệm, phong cách gương mẫu, nói đi đôi với làm”; “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”,… đến triển khai thực hiện các phong trào thi đua:"Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020" do Thủ tướng Chính phủ phát động; “Đoàn kết, sáng tạo, trách nhiệm thi đua xây dựng ngành tài nguyên và môi trường thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm 2016”;“Tăng cường kỷ cương, đề cao trách nhiệm, thi đua sáng tạo trong quản lý, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường, tạo nền tảng vững chắc để phát triển nhanh, bền vững đất nước”;“hiến kế, đề xuất giải pháp, ý tưởng sáng tạo”; “Hành động để giảm thiểu ô nhiễm nhựa và ni lông”; “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả, bứt phá phát triển bền vững đất nước”; “Cán bộ, công chức, viên chức ngành tài nguyên và môi trường thi đua thực hiện văn hóa công sở” giai đoạn 2019-2025 do Bộ Tài nguyên và Môi trường phát động.

GS.TS Trần Hồng Thái - Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV phát biểu khai mạc Hội nghị. Ảnh: Hoàng Minh

Với phong trào thi đua trong thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về KTTV, trong giai đoạn 2015-2020, Trung tâm KTTV quốc gia trước đây (nay là Tổng cục KTTV) đã tập trung các nguồn lực để tăng cường công tác quản lý nhà nước về KTTV và đã đạt được những kết quả quan trọng, như: Phối hợp với các đơn vị chức năng, liên quan xây dựng trình Quốc hội ban hành Luật KTTV, Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016. Đây là Luật chuyên ngành đầu tiên của Ngành KTTV, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để tăng cường công tác quản lý nhà nước về công tác KTTV cũng như nâng cao chất lượng các hoạt động quan trắc, dự báo, thông tin KTTV phục vụ hiệu quả công tác phòng chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước. Trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành: Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 20/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật KTTV (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo quy định tại Nghị định số 48/2020/NĐ-CP ngày 15/4/2020 của Chính phủ); Nghị định số 84/2017/NĐ-CP ngày 18/7/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 173/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTTV, đo đạc và bản đồ; Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 12/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia giai đoạn 2016-2025, tầm nhìn đến năm 2030; Quyết định số 03/2020/QĐ-TTg ngày 13/01/2020 thay thế Quyết định số 46/2014/QĐ-TTg ngày 15/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định về dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai; ... Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trên được ban hành, triển khai thực hiện đã góp phần hoàn thiện các hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong công tác quản lý nhà nước về KTTV, qua đó nâng cao năng lực cho ngành KTTV, đáp ứng tốt hơn yêu cầu phòng chống thiên tai, phát triển bền vững, góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: Hoàng Minh

Trong các phong trào thi đua thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác mạng lưới trạm KTTV đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiên tiến. Đội ngũ hơn 500 dự báo viên từ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đến các Đài KTTV khu vực, Đài KTTV tỉnh đã bám sát tình hình KTTV trên toàn quốc, dự báo sát với thực tế và kịp thời… Công tác cơ sở dữ liệu KTTV đã có những bước tiến tích cực, trong đó đã thực hiện thu nhận toàn bộ tư liệu giấy và tài liệu đã số hóa; nhiều đề tài nghiên cứu đã được nghiệm thu và ứng dụng hiệu quả trong tác nghiệp…

Phong trào thi đua “Theo dõi, dự báo, cảnh báo kịp thời về tình hình KTTV, nhất là các hiện tượng KTTV nguy hiểm, phát hiện và đưa tin cảnh báo, dự báo kịp thời các hiện tượng KTTV nguy hiểm trên các phương tiện thông tin đại chúng” đã được phát động rộng khắp trong toàn Tổng cục, từ Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đến 9 Đài KTTV khu vực, 54 Đài KTTV tỉnh, kết quả đem lại là chất lượng các bản tin cảnh báo, dự báo thời tiết, thủy văn ngày một nâng cao, nhiều tiến bộ khoa học, trang thiết bị, công nghệ mới đã được triển khai ứng dụng có hiệu quả vào công tác dự báo, cảnh báo KTTV; đã tăng cường các bản tin dự báo thời tiết biển, đặc biệt là thời tiết biển khu vực quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của đất nước, chú trọng đến đầu tư phát triển công nghệ phục vụ dự báo điểm chi tiết cho khoảng 600 điểm trên toàn quốc, đặc biệt năm 2018 cùng với sự chủ động phòng chống của các cấp chính quyền, nhân dân và sự nỗ lực phấn đấu của toàn thể công chức, viên chức, người lao động ngành KTTV đã góp phần làm giảm được khoảng 2/3 thiệt hại do thiên tai gây ra so với năm 2017.

Với những thành tích đó, Tổng cục KTTV đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng ba do đã có thành tích xuất sắc trong phong trào "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020"; hàng trăm tập thể, cá nhân được tặng Huân chương, Cờ thi đua, Bằng khen; công nhận danh hiệu Chiến sỹ thi đua các cấp.

Thứ trưởng Lê Công Thành trao Huân chương lao động hạng Ba cho Tổng cục KTTV. Ảnh: Hoàng Minh

Cần xây dựng chương trình thi đua thực chất, gắn với nhiệm vụ chuyên môn

Phát biểu tại Hội nghị, thay mặt Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Thứ trưởng Lê Công Thành đã ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những thành tích của các đơn vị và cá nhân, đặc biệt là những cá nhân tiêu biểu xuất sắc trong các phong trào thi đua yêu nước của Tổng cục Khí tượng thủy văn giai đoạn 2015-2020.

Thứ trưởng cho biết, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH) toàn cầu dẫn đến thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường, thiên tai xảy ra ngày càng khốc liệt hơn đã, đang và sẽ là những thách thức đối với cả hệ thống chính trị, trong đó có ngành khí tượng thủy văn (KTTV).

Nhận thức rõ vị trí quan trọng và trách nhiệm nặng nề nhưng đầy vinh quang này, trong những năm vừa qua, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong Ngành KTTV trên cả nước đã chung sức, đồng lòng, đoàn kết, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thi đua hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao; từ hệ thống quan trắc, thông tin dữ liệu, dự báo, cảnh báo KTTV đã được thực hiện đồng bộ, thông suốt trong mọi tình huống, phục vụ kịp thời, hiệu quả công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng trên phạm vi cả nước.

Ông Nguyễn Tấn Hương – Nguyên giám đốc đài KTTV khu vực Nam Trung Bộ (phải) nhận Huân chương lao động hạng Ba cho. Ảnh: Hoàng Minh

Để tiếp tục phát triển các phong trào thi đua, nhân rộng và lan tỏa các gương điển hình tiên tiến trong thời tới, Thứ trưởng Lê Công Thành yêu cầu Tổng cục xây dựng chương trình thi đua thực chất, kế hoạch triển khai thực hiện thật cụ thể để đẩy mạnh hơn nữa phong trào thi đua, trước mắt là thi đua thực hiện thắng lợi chỉ tiêu nhiệm vụ Kế hoạch năm 2020 và kế hoạch 5 năm (2020-2025) của cả nước.

Thứ trưởng đề nghị Tổng cục Khí tượng thủy văn thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ, hoàn thành tốt các nhiệm vụ, kế hoạch được giao, tập trung các nguồn lực phát triển hệ thống mạng lưới trạm quan trắc KTTV theo hướng tự động hóa; tăng cường mạng lưới quan trắc KTTV tại các đô thị lớn phục vụ dự báo và xử lý các vấn đề liên quan tới ngập úng, ô nhiễm không khí; cảnh báo, dự báo kịp thời chính xác các hiện tượng KTTV, nhất là các hiện tượng KTTV nguy hiểm; lấy việc đầu tư cho khoa học, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực làm giải pháp chủ yếu để phát triển trên cơ sở kế thừa và phát huy tối đa nguồn lực hiện có. Đồng thời, xây dựng cơ sở dữ liệu KTTV và BĐKH chuẩn hóa theo tiêu chuẩn của thế giới, kết hợp với cơ sở dữ liệu tài nguyên môi trường quốc gia để gia tăng giá trị của dữ liệu KTTV; xây dựng kho lưu trữ tư liệu KTTV theo tiêu chuẩn quốc gia.

Thứ trưởng đề nghị ngành KTTV tiếp tục thực hiện cải cách hành chính, cải cách lề lối làm việc và đổi mới cơ chế quản lý, nhằm nâng cao hiệu quả công tác, hiệu lực quản lý điều hành; sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, nhất là nguồn lực con người để phục vụ cho yêu cầu phát triển và hiện đại hóa ngành KTTV.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về  KTTV, nhất là về các hiện tượng KTTV nguy hiểm và cách phòng tránh như: bão, áp thấp nhiệt đới, lũ lớn, lũ quét, dông, tố lốc nhằm nâng cao hiểu biết của người dân để chủ động phòng, tránh và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền việc thực hiện “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và các phong trào thi đua đã được Đảng, Nhà nước và Bộ Tài nguyên và Môi trường phát động.

Tập thể Đài KTTV khu vực Nam Bộ nhận Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ. Ảnh: Hoàng Minh

Tập trung nguồn lực phát triển ngành KTTV đồng bộ theo hướng hiện đại hoá, tự động hóa

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Lê Công Thành, GS.TS Trần Hồng Thái, Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn cho biết, trong giai đoạn 2020-2025, ngành KTTV sẽ tập trung các nguồn lực để phát triển ngành đồng bộ theo hướng hiện đại hoá và tự động hóa, nâng cao năng lực quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật KTTV trong phạm vi cả nước, nâng cao năng lực quan trắc, dự báo, cảnh báo KTTV. Trọng tâm là dự báo, cảnh báo các thiên tai liên quan đến lũ, lũ quét, sạt lở đất, cấp báo động lũ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội và phục vụ phòng tránh và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai trong tình hình mới.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

Trong 5 năm tiếp theo, Tổng cục lấy việc đầu tư cho khoa học, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực làm giải pháp chủ yếu để phát triển, trên cơ sở kế thừa và phát huy tối đa nguồn lực hiện có; khai thác triệt để thành tựu khoa học, công nghệ trong nước, đồng thời ứng dụng chọn lọc những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến trên thế giới. Đồng thời, đổi mới phương thức phục vụ của Ngành theo hướng Nhà nước chịu trách nhiệm cung cấp thông tin, dữ liệu KTTV đáp ứng các yêu cầu phục vụ công cộng, phòng tránh thiên tai, bảo vệ cuộc sống, tài sản cho toàn xã hội; đồng thời, khuyến khích xã hội hoá, thương mại hóa các hoạt động KTTV và tăng cường sử dụng thông tin KTTV trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nhằm mang lại hiệu quả kinh tế xã hội thiết thực.

Đặc biệt, Tổng cục trưởng Trần Hồng Thái nhấn mạnh, việc hiện đại hóa và tự động hóa hệ thống thông tin truyền dẫn số KTTV, nâng cao tốc độ và mở rộng băng thông, đáp ứng yêu cầu phát triển công nghệ dự báo và trao đổi số liệu trong và ngoài Ngành; tăng thời hạn dự báo bão, không khí lạnh lên đến 3 ngày với độ chính xác ngang mức tiên tiến của khu vực châu Á. Cùng với đó, sẽ tiếp tục nâng cao vai trò thông tin KTTV và BĐKH ứng dụng trong các lĩnh vực kinh tế xã hội nhằm khai thác hợp lý các điều kiện tự nhiên thuận lợi, hạn chế những thiệt hại do các điều kiện bất lợi và BĐKH gây ra. Hình thành hệ thống dịch vụ KTTV chuyên dùng với sự tham gia của các Bộ, ngành, địa phương và các thành phần kinh tế. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về KTTV và BĐKH.

Trong thời gian tới, ngành KTTV sẽ tiếp tục tổ chức tốt công tác quan trắc, đo đạc và dự báo phục vụ; hoàn thiện hệ thống quy trình, quy định, tiêu chuẩn,... trong công tác điều tra cơ bản và dự báo phục vụ; hoàn thành xây dựng các định mức kinh tế - kỹ thuật về các mặt công tác chuyên môn KTTV gắn với các bộ đơn giá sản phẩm để có đủ điều kiện chuyển sang cơ chế tài chính giao khoán theo đơn đặt hàng.

Tuyết Chinh – Hoàng Minh- Báo TNMT