Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân.

Việc tiếp cận đất đai của các doanh nghiệp thuộc dự án cung cấp dịch vụ y tế, giáo dục vẫn còn gặp khó khăn… Đây là một trong nhiều ý kiến của doanh nghiệp đặt ra tại buổi gặp gỡ của Thường trực Chính phủ, do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì với đại diện doanh nhân, nhân ngày Doanh nhân Việt Nam đầu tháng 10 vừa qua. Cũng tại đây, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cũng đã trao đổi và làm rõ những nội dung này.

Tiếp cận đất đai trong lĩnh vực y tế, giáo dục theo hướng mở

Theo ông Lê Minh Ngân, Luật Đất đai 2024 đã có nhiều sự thay đổi về quy định đối với việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Nhà nước thu hồi đất trong trường hợp thật cần thiết để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng nhằm phát huy, nâng cao hiệu quả nguồn lực đất đai. Trong 31 trường hợp, nêu tại Điều 79 của Luật Đất đai, không phân biệt nguồn vốn đầu tư trong hay ngoài ngân sách nhà nước, trong đó có các dự án thuộc lĩnh vực giáo dục, y tế, thể dục thể thao...

Như vậy, các dự án cung cấp dịch vụ thuộc y tế, giáo dục thuộc trường hợp được Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 mà hoàn toàn không có sự phân biệt trong nguồn vốn đầu tư.

Về phương thức tiếp cận đất đai trong dự án y tế, giáo dục, Luật Đất đai 2024 quy định: Căn cứ vào tình hình thực tế triển khai thực hiện để có những phương thức mang tính hỗ trợ, thúc đẩy đầu tư trong 2 lĩnh vực này (giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá, đấu thầu).

Cùng với đó là phương thức mang nguyên tắc thị trường, dựa trên sự cạnh tranh của các doanh nghiệp, đảm bảo tính công bằng, minh bạch (đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất), vừa có phương thức tạo sự chủ động cho doanh nghiệp (thoả thuận nhận chuyển quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất). Nói cách khác, trong Luật Đất đai việc tiếp cận quyền sử dụng đất của nhà đầu tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục theo hướng mở rộng hơn,

Doanh nghiệp có quyền thế chấp khi Nhà nước cho thuê đất 

Luật Đất đai 2024 quy định rất chi tiết về quyền thế chấp của tổ chức kinh tế đối với từng hình thức sử dụng đất. Theo đó, tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, có quyền thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình tại các tổ chức tín dụng được phép hoạt động tại Việt Nam; tại tổ chức kinh tế khác hoặc cá nhân theo quy định của pháp luật (điểm đ, Điều 33. Tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất thu tiền hằng năm, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài; tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài có quyền thế chấp tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất tại các tổ chức tín dụng được phép hoạt động tại Việt Nam hoặc tại tổ chức kinh tế khác, cá nhân theo quy định của pháp luật (điểm b, Điều 34).

Để thực hiện thế chấp cần đáp ứng đầy đủ điều kiện tại Luật Đất đai (Điều 45) như: Có một trong các loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định; đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết có hiệu lực pháp luật; quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật; đang trong thời hạn sử dụng đất; quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật...

Riêng đối với việc thế chấp khi huy động trái phiếu có tài sản đảm bảo là bất động sản không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai mà thuộc phạm vi của Luật các tổ chức tín dụng và cơ quan quản lý chuyên ngành.

Giá đất thương mại được quy định cụ thể trong bảng giá

Luật Đất đai 2024 quy định giá đất để tính thuế sử dụng đất là giá đất trong Bảng giá đất. Tại khoản 1, Điều 12 của Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ quy định về giá đất đã xác định giá đất thương mại, dịch vụ là nội dung bắt buộc phải quy định cụ thể trong Bảng giá đất do HĐND cấp tỉnh quyết định.

Theo Thứ trường Lê Minh Ngân: "Việc giá đất thương mại thời gian qua tăng cao, có thể do quá trình tổ chức thực hiện trong triển khai thi hành Luật. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục ghi nhận, tiếp thu và quan tâm lưu ý nội dung này để rà soát, kiểm tra, xử lý kịp thời những vướng mắc để có thể tiếp tục điều chỉnh các chính sách liên quan nhằm triển khai tốt nhất Luật Đất đai 2024 trong thời gian tới."

Thực hiện: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường