Ngày Quốc tế đa dạng sinh học 22 tháng 05 hàng năm đã trở thành một sự kiện môi trường quốc tế thường niên quan trọng thu hút sự tham gia hưởng ứng của hàng trăm triệu người trên toàn thế giới. Sáng ngày 22/5, tại Bãi biển Cửa Đại, Thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam tổ chức Lễ Kỷ niệm Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học năm 2024.

Dự buổi lễ có  Ông Lê Công Thành, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam;Ông Văn Ngọc Thịnh, Giám đốc Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam;Đại diện các Bộ, ban, ngành, cơ quan ở Trung ương và địa phương;

Việt Nam được đánh giá là một trong 12 trung tâm đa dạng sinh học, là một trong 16 quốc gia có đa dạng sinh học cao nhất trên toàn cầu với các nguồn gen quý, hiếm, sự phong phú, đa dạng về hệ sinh thái. Với những nỗ lực bảo vệ các giá trị thiên nhiên vô giá của đất nước, đến nay, chúng ta đã thiết lập hệ thống gồm 178 khu bảo tồn thiên nhiên với tổng diện tích hơn 2,6 triệu ha bao gồm các khu vực trên cạn và biển, 09 vùng đất ngập nước được công nhận là vùng đất ngập nước tầm quan trọng quốc tế (Khu Ramsar), 11 khu Dự trữ sinh quyển thế giới, 06 khu Di sản thiên nhiên thế giới, 12 vườn di sản ASEAN, 64 vùng chim quan trọng; khoản hơn 62 nghìn loài sinh vật đã được xác định và vẫn liên tục phát hiện các loài mới cho khoa học, trong số đó số lượng loài đặc hữu, chỉ xuất hiện ở Việt Nam rất cao.

Tuy nhiên, Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái về ĐDSH cùng với những thách thức to lớn khác như ô nhiễm môi trường và nguồn nước, suy thoái đất đai, rác thải nhựa đại dương và những ảnh hưởng cực đoan của BĐKH. Thực trạng này buộc chúng ta phải nhận thức rõ hơn tầm quan trọng của việc thực hiện bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học song hành với quá trình phát triển, bảo đảm mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

Phát biểu tại Lễ Kỷ niệm Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học năm 2024, Ông Lê Công Thành, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Hưởng ứng Chủ đề “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học” do Liên hợp quốc phát động, Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học năm nay là cơ hội để chúng ta cùng nhau khẳng định quyết tâm, thay đổi nhận thức, thống nhất hành động, chủ động khắc phục những khó khăn, thách thức đặt ra, ngăn chặn sự gia tăng về tốc độ suy giảm đa dạng sinh học, bảo đảm cân bằng sinh thái; gấp rút triển khai các nội dung của Khung Đa dạng sinh học toàn cầu với những hành động cụ thể, hướng tới xây dựng một tương lai “Sống hài hòa với thiên nhiên” vào năm 2050.  

Đồng thời thứ trưởng cũng mong muốn Quảng Nam, là tỉnh có diện tích rừng tự nhiên lớn thứ hai cả nước, được thiên nhiên ưu ái, ban tặng nhiều lợi thế về tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học và cũng là địa phương đầu tiên trên cả nước tiên phong đăng cai “Năm phục hồi đa dạng sinh học quốc gia”. Nhân dịp lễ kỷ niệm, thứ trưởng Lê Công Thành cũng kêu gọi các Bộ, ngành, cơ quan đoàn thể ở Trung ương, chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân hãy có những hành động thiết thực để giải quyết vấn đề bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, trong đó tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp:

Tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học và các giá trị của đa dạng sinh học trong cải thiện sinh kế bền vững, xóa đói giảm nghèo và chiến lược phát triển bền vững của quốc gia; xây dựng lối sống hài hòa với thiên nhiên.

Tổ chức triển khai có hiệu quả Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; lồng ghép yêu cầu về bảo tồn đa dạng sinh học vào trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của các Bộ, ngành, địa phương để đảm bảo sự công bằng, toàn diện và đồng bộ trong quá trình ra quyết định có liên quan đến đa dạng sinh học.

Kiểm soát các hoạt động gây tác động tiêu cực gây suy giảm đa dạng sinh học, cảnh quan thiên nhiên; tăng cường các hoạt động khẩn cấp ngăn chặn tình trạng khai thác quá mức và buôn bán trái phép các loài động vật, thực vật hoang dã, giảm thiểu sự xuất hiện và tác động của các loài ngoại lai xâm hại đối với đa dạng sinh học; kiểm soát ô nhiễm môi trường;

Nghiên cứu và áp dụng các giải pháp dựa vào thiên nhiên nhằm bảo tồn và phục hồi ĐDSH, thích ứng với BĐKH; phát huy các thực hành tốt thân thiện với đa dạng sinh học trong các ngành sản xuất; tăng cường năng lực điều tra, kiểm kê, quan trắc, giám sát thông tin, dữ liệu về đa dạng sinh học; đẩy mạnh năng lực về ứng dụng khoa học công nghệ trong giám sát đa dạng sinh học, phát triển các giải pháp đổi mới nhằm cải thiện việc bảo tồn cũng như sử dụng bền vững đa dạng sinh học.

Thúc đẩy và thiết lập mối quan hệ đối tác với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm vận động sự ủng hộ, hỗ trợ về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; phát hiện và tôn vinh những cá nhân, tập thể, cộng đồng có những nỗ lực ngăn chặn và suy giảm đa dạng sinh học.

Chia sẻ về tỉnh Quảng Nam, Ông Hồ Quang Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Tỉnh là khu vực có nhiều hệ sinh thái rừng và biển rất đặc trưng, mang lại nhiều giá trị cảnh quan và kinh tế; là nơi phân bố của nhiều loài quý hiếm, đặc hữu như Sao la, Hổ, Voi, Voọc chà vá, Mang Trường Sơn, Sâm Ngọc Linh, san hô, cỏ biển …. được xếp địa phương có tính đa dạng sinh học cao trong cả nước, nằm trong vùng cảnh quan ưu tiên Trung Trường Sơn và là một trong 200 “điểm nóng” về Đa dạng sinh học của thế giới.

Quảng Nam đồng thời cũng là một trong những tỉnh tiên phong hành động về Đa dạng sinh học, là một trong các tỉnh sớm ban hành Chiến lược bảo tồn, kế hoạch hành động. Đặc biệt, Tỉnh đã tranh thủ được nguồn tài trợ của các tổ chức quốc tế triển khai nhiều nhiệm vụ bảo tồn, phục hồi các hệ sinh thái, xúc tiến thành lập các Khu bảo tồn, hành lang Đa dạng sinh học tỉnh. Quy hoạch phát triển tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác định định hướng phát triển Quảng Nam thành một trong các tỉnh tiên phong về việc phát triển nền kinh tế tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và có tính cân đối hài hòa giữa môi trường và phát triển.

Để tiếp tục thể hiện trách nhiệm của địa phương đóng góp vào quá trình phục hồi đa dạng sinh học của quốc gia cũng như toàn cầu; Quảng Nam đã có sáng kiến đề xuất tổ chức Năm Phục hồi đa dạng sinh học Quốc gia – Quảng Nam 2024 – Chung sống hài hòa với thiên nhiên với hơn 40 hoạt động liên quan sẽ được tổ chức từ tháng 3 đến tháng 12/2024 trên toàn tỉnh. Với mục đích: góp phần triển khai Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn 2050; gắn với tham gia hưởng ứng Thập kỷ phục hồi hệ sinh thái 2021 – 2030 của Liên hợp quốc; thực hiện các cam kết của Việt Nam với quốc tế tại Hội nghị lần thứ 15 của các bên tham gia Công ước về Đa dạng sinh học.

Đến nay đã tổ chức thành công nhiều hoạt động như: Lễ Khai mạc năm đa dạng sinh học quốc gia – Quảng Nam 2024, triển lãm đa dạng sinh học quốc gia; ra mắt Bảo tàng đa dạng sinh học tỉnh Quảng Nam - cấp tỉnh đầu tiên của cả nước; hoàn chỉnh hồ sơ thành lập Khu Dự trữ thiên nhiên Cù Lao Chàm, thành phố Hội An;  tổ chức các Hội thảo xây dựng hồ sơ thành lập các khu bảo tồn mới (vùng đất ngập nước quan trọng Sông Đầm, Tam Kỳ; khu bảo tồn biển Tam Hải, Núi Thành); đẩy mạnh triển khai nhiều hoạt động điều tra, khảo sát, phục hồi các hệ sinh thái ở các vườn quốc gia, khu bảo tồn; các hội thảo về đa dạng sinh học. đặc biệt là các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học. Và ngay ngày mai sẽ diễn ra chương trình kỷ niệm 15 năm Khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm – Hội An.

Kết quả lớn nhất đó là: Quảng Nam đã lan tỏa được thông điệp và nhận được sự ủng hộ, đồng hành tích cực của các cá nhân, đơn vị, các tổ chức quốc tế mà tiêu biểu là tổ chức WWF, Greend Việt…các cơ quan truyền thông; Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam …

Thời gian đến, Quảng Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu, nội dung của Khung Đa dạng sinh học toàn cầu; Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn 2050 để cụ thể hóa, lồng ghép trong Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh.

Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, các đại biểu cũng đã tham gia hoạt động thả cá bổ sung loài thủy sản bản địa, loài thủy sản đặc hữu và vùng nước tự nhiên tại khu vực Hội An.

Nối tiếp chương trình lễ kỷ niệm, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng tổ chức hội thảo “ Thực hiện khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Nontreal (GBF) và chiến lược đa dạng sinh học quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 ở Việt Nam ( NBSAP)”

Thực hiện: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường