Tôi rất hy vọng và kỳ vọng kỳ họp thứ 6 này Quốc hội sẽ thông qua Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nhưng phải có những giải pháp tháo gỡ các vướng mắc thực tiễn, đó là chia sẻ của Đại biểu Vũ Tiến Lộc, Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội với PV Báo TN&MT bên hành lang Quốc hội, tại kỳ họp thứ 6.

PV: Đại biểu gì có kỳ vọng gì về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi?

Đại biểu Vũ Tiến Lộc, Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội

Ông Vũ Tiến Lộc:

Luật Đất đai là bộ luật quan trọng liên quan tới cuộc sống của người dân, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong những ngày này, cử tri cả nước đang hướng về Hội trường Ba Đình để chờ đợi quyết sách quan trọng của Quốc hội liên quan tới Luật Đất đai. Cho đến thời điểm hiện nay Luật Đất đai và các quy định có liên quan đang là một điểm nghẽn lớn có sự phát triển KT- XH của đất nước, vì vậy, việc huy động nguồn lực đất đai cho sự phát triển của đất nước rất quan trọng, đặc biệt ở các nước có nền kinh tế phát triển trung bình như ở nước ta.

Do đó, khi chúng ta sửa đổi Luật Đất đai một cách đồng bộ với các pháp luật có liên quan sẽ trở thành giải pháp quan trọng để có thể khơi thông các nguồn lực, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

Trong quá trình soạn thảo Luật Đất đai, cử tri, nhân dân trên cả nước đã tham gia rất tích cực với hơn 12 triệu lượt ý kiến; các cấp, ngành, các nhà khoa học cũng tích cực tham gia góp ý rất. Tuy nhiên đến nay vẫn còn nhiều vấn đề có ý kiến khác nhau, song tôi cho rằng việc còn ý kiến khác nhau là điều bình thường bởi vì đây là một bộ Luật rất khó.

PV: Ông có thể cho biết quan điểm của mình về những nội dung trong Dự thảo Luật còn ý kiến khác nhau?

Ông Vũ Tiến Lộc:

Tôi và các Đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm đến hai nội dung cốt lõi, là linh hồn của Dự thảo Luật Đất đai mà vấn đề này cũng đang còn ý kiến khác nhau và cần những đổi mới đột phá. Đó là vấn đề hành chính đất đai và tài chính đất đai.

Trong đó, hành chính đất đai liên quan đến các nội dung như: quy hoạch, thủ tục hành chính trong việc chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…

Về tài chính đất đai liên quan tới vấn đề giá đất, địa tô chênh lệch, kiểm soát giá của quyền sử dụng đất. Theo tôi, giá của quyền sử dụng đất đai rất quan trọng vì nó liên quan đến sức cạnh tranh của nền kinh tế, do đó không phải giá đất càng cao càng tốt, không phải Nhà nước thu được càng nhiều càng tốt trong việc cho thuê, hay chuyển giao quyền sử dụng đất mà giá đất phải hợp lý để đảm bảo cái năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong cạnh tranh quốc tế.

PV: Ông có thể nói cụ thể hơn về vấn đề này, thưa ông?

Ông Vũ Tiến Lộc:

Tôi đặc biệt quan tâm tới vấn đề là thu hồi đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhất là đất nông nghiệp chuyển sang công nghiệp, dịch vụ, phát triển đô thị. Hiện nay, Nghị quyết của Trung ương có yêu cầu Nhà nước sẽ thu hồi đất đối với những dự án phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng nhưng những dự án nào được coi là những dự án vì lợi ích quốc gia, công cộng thì đang còn nhiều ý kiến khác nhau.

Tôi cho rằng những dự án trọng điểm nằm trong quy hoạch phát triển ngành, vùng, phát triển quốc gia; những dự án đã được Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thông qua chủ trương đầu tư, kể cả dự án được Hội đồng nhân dân các cấp thông qua là những dự án đủ điều kiện vì lợi ích quốc gia, công cộng. Bởi chúng ta thu hồi để đấu giá, đấu thầu để các doanh nghiệp triển khai thì các dự án đều không chỉ nhằm mục đích tạo lợi nhuận cho doanh nghiệp mà còn tạo công ăn việc làm cho xã hội, đóng góp vào tăng trưởng, tạo ra nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Bên cạnh đó, hiện nay, chúng ta có phần ưu tiên cho các dự án về phát triển công nghiệp nhưng phát triển dịch vụ, thương mại, du lịch, hay trung tâm tài chính quốc tế còn chưa được quan tâm. Trong khi những lĩnh vực đó có vai trò hoàn toàn không thua kém gì các dự án phát triển công nghiệp, khu công nghiệp bởi vì chúng ta đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Hiện chúng ta đang chuyển dịch cơ cấu kinh tế, trong đó cơ cấu dịch vụ du lịch trong nền kinh tế nước ta đang là lĩnh vực tập trung phát triển vì khả năng tạo ra giá trị gia tăng cao cho nền kinh tế. Chúng ta đặt ra mục tiêu khu vực dịch vụ đến năm 2030 phải chiếm 50 % cái cơ cấu kinh tế của đất nước; khu vực du lịch phải chiếm đến 15 % tổng GDP của nền kinh tế thì đây chính là khu vực phát triển có tính chất động lực của nền kinh tế. Và để tạo nên những thành quả như vậy cần có những dự án động lực, dự án trọng điểm cho từng vùng, từng địa phương và trong cả nước.

Do đó, những dự án trọng điểm đã nằm trong quy hoạch và đã được các cấp cấp có thẩm quyền thông qua, nhằm thực hiện đường lối của Đảng về phát triển kinh tế - xã hội có thể đưa vào diện Nhà nước thu hồi đất và giao cho các doanh nghiệp theo các phương thức phù hợp.

Tuy nhiên, ở đây cũng có vấn đề liên quan tới giá chuyển nhượng và địa tô chênh lệch. Theo tôi, chúng ta đã đề ra nguyên tắc là: giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải theo giá thị trường và địa tô chênh lệch phải đảm bảo phân bổ hài hòa giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Do đó, khi đã đảm bảo giá theo nguyên tắc thị trường và đảm bảo phân phối một cách hài hòa địa tô do chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì sẽ đảm bảo được mục đích của Luật đất đai.

Mặt khác, vấn đề thỏa thuận bồi thường khi doanh nghiệp thu hồi đất hiện nay là vấn đề rất phức tạp, khó, do đó, Nhà nước đứng ra đảm nhận là phù hợp. Bởi vì ở đây có các chủ thể tham gia, phải đảm bảo hài hòa quyền lợi của nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Nếu chỉ doanh nghiệp với người dân đứng ra thỏa thuận thì rất là khó khăn nhưng Nhà nước với vai trò trung gian, chủ sở hữu đất đai đứng ra thu hồi sẽ đảm bảo hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp đồng thời đảm bảo lợi ích của của Nhà nước.

Cho nên việc mở rộng đối tượng thu hồi đất, mở rộng đối tượng là các dự án trọng điểm đã được các cấp có thẩm quyền quyết định theo quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội đều hội tụ đủ điều kiện để là cái dự án tìm ích quốc gia, công cộng, do vậy khi chúng ta bổ sung trong dự thảo Luật những đối tượng này sẽ tạo động lực to lớn, tháo gỡ được các cái vướng mắc về tiếp cận đất đai hiện nay trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Vấn đề quan trọng nhất là giá đất phải đảm đảm bảo giá thị trường và cái địa tô chênh lệch được phân bổ một cách hợp lý thì sẽ tạo ra bước đột phá trong việc thông qua cái dự Luật Đất đai (sửa đổi) đáng ứng mong đợi của toàn dân.

Trân trọng cảm ơn ông!

Theo Báo TNMT