Diễn biến tài nguyên nước tháng 01/2021
Trong tháng 01/2021 vùng Hạ lưu vực sông Mê Công hầu như không có mưa, với tổng lượng mưa trung bình chỉ ở mức 4 mm. Tất cả 4 phân vùng thuộc Hạ lưu vực sông Mê Công có lượng mưa sụt giảm lên đến khoảng 90% so với trung bình nhiều năm (TBNN) và chỉ có vùng tỉnh Vân Nam Trung Quốc thuộc thượng lưu vực sông Mê Công xuất hiện mưa trung bình khoảng 8 mm nhưng vẫn thấp hơn TBNN tới 39%.
Theo thông báo của Trung Quốc là nhà máy thủy điện Cảnh Hồng sẽ vận hành theo chế độ bảo dưỡng từ ngày 05 đến ngày 24 tháng 01/2021 với lượng xả hạ xuống 1.000 m3/s (so với TBNN là 1.650 m3/s).
Tuy nhiên, theo số liệu thực đo tại trạm Chiềng Sẻn (là trạm đầu tiên của hệ thống quan trắc thủy văn của Ủy hội sông Mê Công quốc tế nhằm giám sát dòng chảy từ Trung Quốc xả về hạ du) cho thấy, mực nước giảm nhanh từ 2,8 m ngày 03/01/2021 xuống 1,9 m vào ngày 04/01/2021, cho thấy nhà máy thủy điện Cảnh Hồng đã vận hành theo chế độ phức tạp hơn so với chế độ đã thông báo. Đến giữa tháng 01/2021 mực nước tại trạm Chiềng Sẻn có một đợt tăng lên nhưng duy trì ở mức thấp hơn TBNN.
Tương ứng với mực nước, lưu lượng tại Chiềng Sẻn trong tháng 01/2021 giảm mạnh từ khi nhà máy thủy điện vận hành bảo dưỡng. Theo số liệu thông báo của phía Trung Quốc, nhà máy thủy điện sẽ duy trì xả trong khoảng thời gian 05/01 đến 24/01, tuy nhiên thực tế lưu lượng dòng chảy tại Chiềng Sẻn lại có thời đoạn nhỏ hơn 1.000 m3/s. Tổng lượng dòng chảy tháng 1/2021 chỉ ở mức 2,9 tỷ m3, đạt khoảng 70% giá trị TBNN và tương đương với tổng lượng dòng chảy cùng kỳ năm 2020.
Số liệu thực đo tại trạm Kra-chê cho thấy, trong tháng 01/2021 mực nước tiếp tục giảm từ 8 m xuống mức khoảng 7 m. Đến cuối tháng 01/2021 mực nước thực đo tại trạm Kra-chê thấp hơn so với giá trị cùng kỳ của TBNN gần 0,7 m và nhưng vẫn cao hơn cùng kỳ năm 2020 khoảng 0,5 m.
Lưu lượng dòng chính sông Mê Công qua trạm Kra-chê trong tháng 01/2021 cũng giảm dần từ 4.500 m3/s xuống 2.700 m3/s. Tổng lượng dòng chảy giảm mạnh, chỉ đạt khoảng 85% TBNN, nhưng vẫn lớn hơn tổng lượng cùng kỳ năm 2020 khoảng 23%.
Tại trạm Tân Châu, mực nước lớn nhất ngày trong tháng 01/2021 biến đổi theo triều và giảm từ khoảng 1,7 m xuống còn 1,2 m. Mặc dù cuối tháng 1/2021 mực nước lớn nhất ngày có tăng và cao hơn mức cùng kỳ năm 2020 khoảng 0,4 m.
Tổng lưu lượng trung bình ngày về Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam qua hai trạm Tân Châu và Châu Đốc giảm từ 7.500 m3/s xuống còn khoảng 5.000 m3/s. Tổng lượng dòng chảy qua hai trạm Tân Châu và Châu Đốc tháng 01/2021 chỉ còn khoảng 17 tỷ m3, đạt khoảng 90% so với TBNN nhưng vẫn lớn hơn giá trị cùng kỳ năm 2020 khoảng 40%.
Bản tin của Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam cũng cho biết, do dòng chảy về Đồng bằng sông Cửu Long bị sụt giảm mạnh và do chế độ triều bất lợi nên hiện tượng xâm nhập mặn vùng ven biển đã tăng mạnh. Đường ranh mặn 1g/l vào sâu nhất trong tháng 01 trên ba nhánh sông lớn là sông Hậu, sông Tiền và sông Vàm Cỏ Tây đều vào sâu hơn so với cùng kỳ TBNN từ 5 km đến 9,5 km, nhưng ít hơn so với giá trị tháng 01/2020 từ 23 km đến 33 km.
Dự báo diễn biến tài nguyên nước tháng 02/2021
Dựa trên các kết quả dự báo mưa trên Lưu vực sông Mê Công, kết hợp với tình hình sử dụng nước trên lưu vực và dự báo chế độ triều, Văn phòng Thường trực Ủy ban sông Mê Công Việt Nam dự báo diễn biến tài nguyên nước tới Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 2/2021 sẽ vẫn ở mức thấp. Tổng lượng dòng chảy đến Đồng bằng sông Cửu Long đạt khoảng 90% TBNN.
Mực nước ngày lớn nhất tại trạm Tân Châu trong tháng 2/2021 dự báo sẽ dao động trong khoảng từ 1m đến 1,4m theo chế độ triều, thấp hơn giá trị cùng kỳ TBNN khoảng 10%.
Tổng lưu lượng trung bình ngày trong tháng 2/2021 tới Đồng bằng sông Cửu Long qua hai trạm Tân Châu và Châu Đốc dự báo sẽ giảm dần từ 5.500 m3/s xuống khoảng 3.500 m3/s. Tổng lượng dòng chảy tháng 2/2021 qua hai trạm này dự báo sẽ ở mức khoảng 11 tỷ m3, đạt 90% TBNN và lớn hơn so với cùng kỳ năm 2020 khoảng 30%.
Trên cơ sở kết quả dự báo dòng chảy về Đồng bằng sông Cửu Long và dự báo triều tháng 2/2021, đường ranh mặn 1g/l vào sâu nhất trên ba nhánh sông lớn là sông Hậu, sông Tiền và sông Vàm Cỏ Tây dự kiến vào sâu hơn từ 3-8 km so với giá trị TBNN cùng kỳ nhưng ít hơn so với tháng 2/2020 từ 21-28 km. Tương tự, đường ranh mặn 4g/l trên ba nhánh sông vào sâu hơn so với giá trị cùng kỳ TBNN từ 4-15 km, và ít hơn so với tháng 2/2020 từ 13-17 km.
