Tại cuộc họp chiều 19/2/2024, về Dự Luật địa chất và khoáng sản, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cùng các bộ, ngành liên quan làm rõ mức độ thể chế hoá Nghị quyết số 10 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong nội dung dự Luật.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp

Theo Phó Thủ tướng, dự án Luật cần đáp ứng khả năng giải quyết triệt để những vấn đề thực tiễn đặt ra như cải cách thủ tục hành chính; Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, rõ trách nhiệm; Khắc phục tình trạng chia tách giữa quản lý quy hoạch điều tra, đánh giá địa chất cơ bản với quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản.

Bộ TN&MT cũng đã xin ý kiến Phó Thủ tướng về việc, phân nhóm khoáng sản để có giải pháp quản lý phù hợp theo hướng phân cấp mạnh cho địa phương, cắt giảm thủ tục hành chính; Ngân sách Nhà nước đầu tư điều tra cơ bản, thăm dò các loại khoáng sản quan trọng, chiến lược, có giá trị kinh tế cao, nhu cầu sử dụng lớn sau đó đấu giá quyền khai thác; Phạm vi điều chỉnh của Luật trong hoạt động điều tra, thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản; Quy định căn cứ, thẩm quyền cấp phép đấu giá quyền khai thác khoáng sản; Phương pháp tính tiền cấp quyền khai thác khoáng sản dựa trên sản lượng khai thác hàng năm; Thẩm quyền đánh giá trữ lượng khoáng sản quốc gia…

Đẩy mạnh đấu giá tài nguyên khoáng sản theo tinh thần Nghị quyết 10, là đề xuất của Bộ Tư pháp. Cụ thể, cần làm rõ cơ sở, căn cứ khoa học về việc quản lý đất, đá làm vật liệu san lấp cũng như đất đá thải của mỏ như khoáng sản nhóm 4; Rà soát, bảo đảm tính khả thi trong thực hiện các quy định trong dự thảo Luật; thống nhất, đồng bộ với một số luật liên quan về đầu tư, quy hoạch, đấu giá, đất đai, tài chính…

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đề nghị cần có đầu mối chịu trách nhiệm quản lý thống nhất trong điều tra, thăm dò địa chất, tài nguyên khoáng sản, đồng thời phân định rõ phạm vi, thẩm quyền quản lý của các bộ chuyên ngành về khai thác, chế biến, sử dụng… khoáng sản. Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng thống nhất với những ý kiến của các đơn vị liên quan.

Ông Bùi Xuân Dũng - Thứ trưởng Bộ xây dựng kiến nghị, cần làm rõ nội hàm loại khoáng sản vật liệu xây dựng công nghiệp, thông thường; Đơn giản hoá thủ tục điều chỉnh cục bộ quy hoạch khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng, để nâng cao tính minh bạch của Luật. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề, đơn vị chủ trì dự Luật cần đánh giá kỹ lưỡng tác động của quy định hạn chế hoạt động khai thác khoáng sản đối với khu vực rừng tự nhiên, phòng hộ, đặc dụng thay vì cấm hoàn toàn như Luật Khoáng sản hiện hành?

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kết luận tại cuộc họp, đề nghị Bộ TN&MT tiếp thu ý kiến của các bộ ngành liên quan; Làm rõ nội hàm các loại khoáng sản chiến lược, giá trị, nhu cầu sử dụng lớn được Nhà nước đầu tư điều tra, thăm dò, đánh giá trữ lượng, cũng như các loại khoáng sản vật liệu xây dựng chủ lực, thông thường. Dự Luật cũng cần làm rõ, giới hạn về công suất khai thác mỏ theo thiết kế phù hợp với nhu cầu thị trường; Thống nhất cơ sở pháp lý về điều kiện thu hồi giấy phép khai thác mỏ, đóng cửa mỏ của pháp luật đầu tư, đất đai, môi trường, nông nghiệp; Bổ sung quy định đánh giá tác động, cân nhắc giữa lợi ích bảo tồn, bảo vệ di sản văn hoá, tự nhiên, rừng với trữ lượng, giá trị khoáng sản khai thác; Phương án sử dụng hiệu quả đất đá thải trong quá trình khai thác mỏ, nhất là lớp đất có thổ nhưỡng phì nhiêu; Làm rõ khái niệm điều chỉnh cục bộ quy hoạch khai thác khoáng sản; Xây dựng tiêu chí doanh nghiệp tham gia đấu thầu, đấu giá trong điều tra, thăm dò, khai thác khoáng sản; Quan tâm đánh giá đầy đủ giá trị, trữ lượng, phương án khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản đi kèm với khoáng sản chính…

Thực hiện: Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường