Văn bản có hiệu lực ngày 4/5/2021. Đối tượng điều chỉnh của văn bản là cơ quan quản lý nhà nước về đất đai; tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng; người sử dụng đất và các tổ chức cá nhân có liên quan.

Nhà nước thu hồi đất phục vụ mục đích an ninh- quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội và văn hóa công cộng.

Số tiền bồi thường đất chính là số chi phí còn lại mà người sử dụng đất (sử dụng đúng mục đích) đã đầu tư vào đất nhưng đến thời điểm bị thu hồi, chưa hoàn đủ phí. Chi phí còn lại được tính:

Trong đó: P là chi phí đầu tư đất còn lại; P1 là chi phí san lấp mặt bằng; P2 Chi phí cải tạo làm tăng độ màu mỡ của đất; P3 chi phí gia cố khả năng chịu lực chống rung, sụt lún; P4 chi phí khác có liên quan đã đầu tư vào đất; T1 thời hạn sử dụng đất; T2 thời hạn sử dụng đất còn lại…

Nhà nước thu hồi đất của cộng đồng hoặc cơ sở tôn giáo đang sử dụng.

Đối với đất nông nghiệp sử dụng có nguồn gốc do Nhà nước giao, không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất hàng năm thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại.
Đối với đất phi nông nghiệp sử dụng trước ngày 01 tháng 7 năm 2004, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật đất đai thì được bồi thường về đất. Trường hợp đất cơ sở tôn giáo sử dụng từ ngày 01 tháng 7 năm 2004  do chuyển nhượng, nhận tặng cho thì không được bồi thường về đất…

Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân nhưng có diện tích thực tế vượt hơn so với giấy tờ pháp lý

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp vượt hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 7 năm 2014 do được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ người khác theo quy định của pháp luật mà đủ điều kiện được bồi thường thì được bồi thường, hỗ trợ theo diện tích thực tế mà Nhà nước thu hồi.
Đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhưng không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì chỉ được bồi thường đối với diện tích đất trong hạn mức giao đất nông nghiệp. Đối với phần diện tích đất vượt hạn mức trên thực tế thì được xem xét hỗ trợ theo quy định tại Điều 25 của Nghị định này…

Nhà nước thu hồi đất ở

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì việc bồi thường về đất:

Trường hợp người dân bị thu hồi hết đất ở, hoặc gần hết. Phần diện tích đất còn lại không đủ để ở theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Và hộ gia đình, cá nhân đó cũng không còn chỗ ở nào khác, trên cùng địa bàn bị thu hồi đất, thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư. Trường hợp hộ gia đình và cá nhân vẫn còn chỗ ở khác trong cùng địa bàn thì được xem xét bồi thường bằng tiền.

Trường hợp gia đình bị thu hồi đất là nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống, nếu đủ điều kiện thì tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú. Trường hợp nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở bị thu hồi, thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân không có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc bằng nhà ở tái định cư thì được Nhà nước bồi thường bằng tiền.

Trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở khi Nhà nước thu hồi, nhưng không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở, nếu không có chỗ ở nào khác trên cùng địa bàn có đất ở bị thu hồi, thì được Nhà nước bán, cho thuê nhà ở hoặc giao đất ở có thu tiền sử dụng đất. Giá bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở; giá đất này do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.

Trường hợp trong thửa đất ở thu hồi, còn diện tích đất nông nghiệp không được công nhận là đất ở, thì hộ gia đình, cá nhân có đất thu hồi được chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích đất đó sang đất ở, trong hạn mức giao đất ở tại địa phương, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

Tổ chức kinh tế trong và ngoài nước, đang sử dụng đất để thực hiện dự án xây dựng nhà ở, khi Nhà nước thu hồi đất, nếu có đủ điều kiện được bồi thường: Trường hợp thu hồi một phần diện tích đất của dự án mà phần còn lại vẫn đủ điều kiện để tiếp tục thực hiện dự án thì được bồi thường bằng tiền đối với phần diện tích đất thu hồi. Trường hợp thu hồi toàn bộ diện tích đất hoặc thu hồi một phần diện tích đất của dự án mà phần còn lại không đủ điều kiện để tiếp tục thực hiện dự án thì được bồi thường bằng đất để thực hiện dự án hoặc bồi thường bằng tiền. Đối với dự án đã đưa vào kinh doanh khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường bằng tiền…

Trung tâm Truyền thông tài nguyên và môi trường